İnternetteki her adımınız takip mi ediliyor?

:: Görsel ::
powsley.blogspot.com/

Hemen söyleyeyim : Evet. Bunun bir çok çeşidi var. Bazıları sosyal sitelere koyduğunuz veriler yüzünden -ki ne seviyede takip edileceği bu durumda kişiler tarafından belirlenebilir-, diğeri ise bir siteye girer girmez hakkınızda alınan bilgiler. Peki nasıl?

1 - Kişinin kendi isteğiyle verdiği veriler: Kişisel bloglar, sosyal sitelerde paylaşılanlar, foursquare'de paylaşılan konum bilgisi,  facebook beğenileri, twitter twitleri bu sınıfa ayrılabilir. Bu verilerin kimler tarafından görülebileceğine izin verebildiğiniz için, sizin istediğiniz kadar takibe alınabilirsiniz. Örneğin facebook raklamları. Herhangibir siteye giderek beğen'e tıkladığınızda, bu sitede yapmış olduğunuz beğeni başkaları tarafından görülebilir hale gelmektedir. Başka bir arkadaşınız bu siteye girdiğinde facebook şöyle diyecektir : "X arkadaşın ve Y kadar kişi bu siteyi beğendi, sen de beğencen mi?" Eğer bu şekilde izlenmek istemiyorsanız, bu ayarları değiştirebilirsiniz.

• Facebook için : http://www.facebook.com/settings?tab=ads
• Google+ için : https://plus.google.com/+1/personalization

2 - İstek dışı izlenmelerimiz : 1. izlenme şeklinin bizim isteğimiz ve bilgimiz dahilinde olduğunu söylemiştik. Yani, biz bir siteye gidip +1, beğen veya paylaş butonlarından birine basmadıkça internetteki gezinmemiz gizli kalacaktı. Peki gerçekten öyle mi? Sadece tıkladığımız sürece mi izleniyoruz? Tabii ki hayır. Facebook, Google, Twitter... gibi siteler, diğer siteler için ücretsiz hizmetler sağlıyor. +1, beğen, facebook yorum, follow on twitter.. gibi hizmetler bunlar. Bu hizmetlerse girilen siteden değil de bu büyük siteler üzerinden çalıştığından, internette gizli bir dolaşma zor hale geliyor? Mesela hangi hizmetler bizi takip ediyor? :

• Google plus, google adsense, google analytics
• Facebook beğen, Facebook yorum,
• Twitter follow

Peki nasıl?
Büyük sitelere X, küçük sitelere Y diyelim. X sitesi Y sitesine kullansın diye bir kod veriyor. Diyor ki : al bu kodu sitenin bir yerine yapıştır, ben de sana Z hizmetini sağlayayım. Y sitesi de bu güzelim hizmeti kaçırmamak için hemen kabul ediyor tabii.

Oysa X sitesi, kendi sitesi üzerinde çalışan bir JavaScript, veya kendi sitesi üzerinden çalışan bir <iframe> kodu vermiş oluyor. Bu durumda, X sitesi Y sitesine kaç kişinin geldiğini, nereden geldiğini, kim olduğunu biliyor.

Kaç kişi geldiği, nereden geldiği tamam da, kim olduğunu nereden bilsin yahu?

Şöyle : Siz internet kullanıcısı olarak Y sitesine giriyorsunuz. Ancak 5 dk önce X sitesinde bulunduğunuzdan, ve henüz çıkış yapmadığınızdan cookie, session bilgileriniz X sitesinin elinde oluyor. X sitesi de Y sitesine verdiği kodları kendi üzerinden çalıştırdığından, siz Y sitesinde geziyorum diye düşünürken, X sitesi tarafından izleniyorsunuz.

Üstelik sadece girdiğiniz site değil, o sitede hangi sayfalara girdiğiniz, sayfada kaç dakika durduğunuz, o sayfaya nereden geldiğinize kadar tüm bilgilerinize erişilebiliyor.

Nasıl engellerim?

Basit. Facebook, Google, Twitter gibi sitelerde işinizi bitirdikten sonra logout(çıkış) butonuna basarak. Yani, siz X sitesinden çıkış yapmadığınız sürece ve Y sitesi X sitesinin hizmetini kullandığı sürece internetteki tüm hareketinizin izlenmesi kaçınılmaz.